Επιχείλιος έρπης
Αποτελεί μια οξεία υποτροπιάζουσα λοίμωξη που οφείλεται στον ιό του απλού έρπητα τύπος 1 ( και σπάνια στον ιό τύπου 2). Εκδηλώνεται στο ερυθρό κράσπεδο των χειλέων με επώδυνο φυσαλιδώδες ενάνθημα με την επίδραση ενός μη ειδικού εκλυτικού αιτίου (ψύχος, ηλιακή ακτινοβολία, κοινό κρυολόγημα, τραυματισμός, άγχος, έμμηνος ρύση κ.ά). Μετά την πάροδο 6-10 ημερών, ανάλογα με τη θεραπεία, οι αλλοιώσεις επουλώνονται χωρίς να αφήσουν ουλή.
Ομαλός λειχήνας
Το πιο συχνό αυτοάνοσο, χρόνιο δερματοβλεννογόνιο νόσημα. Η αιτιοπαθογένειά του παραμένει άγνωστη. Την εκδήλωση της νόσου ευνοεί η ύπαρξη προδιαθεσικών παραγόντων όπως το χρόνιο άγχος και η ηπατίτιδα C. Εμφανίζεται σε ηλικίες μεταξύ 30-65 ετών και συχνότερα σε γυναίκες άνω των 50 ετών. Εκδηλώσεις της νόσου μπορούν να εμφανιστούν στο στόμα και το δέρμα, το τριχωτό της κεφαλής και τους όνυχες με ποικιλία κλινικών μορφών (δικτυωτή, διαβρωτική, ατροφική, κατά πλάκας κ.ά). Οι πιο συχνές είναι οι αλλοιώσεις της στοματικής κοιλότητας, πολλές φορές επώδυνες και ενοχλητικές.
Λευκοπλακία
Ορίζεται η νοσολογική οντότητα που απαντά στο βλεννογόνο του στόματος ως λευκή πλάκα και η οποία με κλινικά και ιστοπαθολογικά κριτήρια δεν εντάσσεται σε κάποια άλλη γνωστή οντότητα. Η αιτιοπαθογένεια της κατάστασης είναι άγνωστη με ορισμένους επίκτητους όμως παράγοντες να ενοχοποιούνται για την εμφάνισή της (κάπνισμα, οινόπνευμα, λοιμώξεις από ιούς, ακτινοβολία κ.ά.). Εκδηλώνεται συχνότερα στους άνδρες, τα τελευταία όμως έτη με την αύξηση του καπνίσματος από γυναίκες παρατηρείται έξαρση της εμφάνισής της στο γυναικείο φύλο. Οι συχνότερες θέσεις εντόπισής της είναι η παρειά, η γλώσσα και το έδαφος του στόματος. Αποτελεί την πιο συχνή προκαρκινική νόσο του βλεννογόνου του στόματος.
Καυσαλγία - δυσγευσία - ξηρότητα στόματος
Η αλλαγή της γεύσης και η αίσθηση καύσου στη στοματική κοιλότητα αποτελεί συχνό εύρημα και μπορεί να εμφανισθεί και ως εκδήλωση διαφόρων συστηματικών καταστάσεων. Αντιδράσεις υπερευαισθησίας σε οδοντιατρικά υλικά, λοίμωξη με το μύκητα candidaalbicans, έλλειψη σιδήρου ή βιταμινών, νοσήματα του γαστρεντερικού σωλήνα, ανεπιθύμητες φαρμακευτικές αντιδράσεις και νευρολογικές διαταραχές έχουν σχετισθεί με διαταραχές της γεύσης του ατόμου.
Η ξηροστομία αποτελεί μία άκρως ενοχλητική κατάσταση που σχετίζεται με συνήθειες όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ, με τη φαρμακευτική αγωγή και με την εκδήλωση ενός συνδρόμου γνωστού ως Sjogren. Το σύνδρομο προσβάλλει κατά συντριπτική πλειοψηφία γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και εκδηλώνεται εκτός της ξηροστομίας με ξηρά μάτια και πόνο ή οίδημα των αρθρώσεων (ρευματοειδής αρθρίτιδα).
